Pierwszy Kościół Parafialny w Paczkowie pod wezwaniem św. Jana Ewangelisty jest wspominany w roku 1285. Usytuowany był poza obrębem murów miasta. W latach 1604 – 1606 zbudowano kościół, który został zniszczony w 1945 r. Obecnie jest to ruina na dawnym cmentarzu.
Budowę obecnego kościoła parafialnego rozpoczęto w 1361 roku. Konsekracja odbyła się w sierpniu 1389 r . – w niedzielę po dniu św. Bartłomieja. Pierwotnie był pod trzema wezwaniami: Najśw. Maryji Panny – św. Jana Chrzciciela – św. Jana Ewangelisty.
Gotycka świątynia nakryta wówczas stromymi dachami uległa przebudowie w roku 1529. Dla zabezpieczenia się przed pożarem i równocześnie ufortyfikowania budowli, wobec spodziewanego w tych latach najazdu Turków na Śląsk, w miejscu wysokich dachów gotyckich zastosowano dachy wsparte o nadbudowaną w murach magistralnych renesansową attykę, której grzebień złożony z tak zwanych „jaskółczych ogonów” stał się motywem szeroko na Śląsku popularnym i stosowanym po wiek XVII. Dzięki przebudowie uzyskano w koronie murów ganek strzelniczy, gdzie umieszczone były dwa falkony stanowiące ważną część miejskich sił obronnych. Do dziś zewnętrzny widok kościoła przywodzi na myśl raczej warownię świecką niż miejsce modlitwy. O to też chodziło, co według świadectwa kronikarza planowano zmylenie Turków pozorami warownego zamku, którego w istocie nie było. Turcy jednak do Paczkowa nie doszli. Kościół Parafialny św. Jana Ewangelisty na przestrzeni lat: Przed 1447 rokiem dobudowano kaplicę Najśw. Maryji Panny obok prezbiterium. Tę kaplicę w 1588 roku przekształcono na kaplicę grobową rodziny Maltitzów. Obecnie nastąpił powrót do pierwszego celu kaplicy jakim była cześć dla Matki Bożej. W tej kaplicy jest renesansowy ołtarz rzeźbiony z jednego bloku piaskowca i płyty nagrobkowe. Znajduje się tam obraz Matki Bożej Częstochowskiej i obraz Matki Bożej Opiekunki Nie Narodzonych ze Zlatych Hor z Czech. Poświęcenia kopii obrazu Matki Bożej ze Zlatych Hor dokonał ks. Bp. Josef Hredlicka z Ołomuńca 3 maja 1993 r.
W 1701 roku dobudowano kaplicę św. Rocha z rokokowym ołtarzem i obrazem św. Rocha. Obecny wystrój kościoła neogotycki pochodzi z lat 1831 – 1896.
Z czasów średniowiecznych oprócz architektury zachowały się dwie rzeźby: Matki Bożej i św. Wawrzyńca z roku 1496 – przypisuje się te rzeźby szkole Wita Stwosza. Obecnie znajdują się czasowo w Muzeum Diecezjalnym w Opolu. W ołtarzu głównym znajduje się figura św. Jana Apostoła i Ewangelisty i św. Piotra i Pawła. W samym szczycie ołtarza jest scena ukoronowania Matki Bożej.
Szczególne obrazy: to obraz 14 Wspomożycieli i obraz św. Cyryla i Metodego.
Obraz św. Cyryla i Metodego jest pamiątką pierwszego udziału Czechów we wspólnym obchodzie 600 – lecia konsekracji kościoła w 1991 r. Było w tedy w Paczkowie prawie dwa tysiące Czechów a wśród nich 350 sióstr zakonnych z Bilej Vody. Bila Voda była miejscem odosobnienie sióstr zakonnych w Czechach w czasach komunizmu.
W kościele znajduje się studnia nazywana tatarską, wykonana zapewnie w XVI wieku. Gotycki portal kamienny odnawiany w 1572 r., 1927 i 1997 r. Obok schodów prowadzących do kościoła znajduje się fragment dawnej balustrady. W roku Jubileuszowym 2000 – Kościół Parafialny św. Jana Ewangelisty w Paczkowie otrzymał przywilej Kościoła Jubileuszowego. Przybywały tutaj pielgrzymki nie tylko ze wszystkich Parafii dekanatu paczkowskiego. Była piesza pielgrzymka z Otmuchowa i pielgrzymki Czechów: z Javornika, Bilej Vody, Bernartic, Letohradu i Jesenika.
Od 1991 roku Czesi pielgrzymują do kościoła w Paczkowie w sierpniu na uroczystość Rocznicy Konsekracji Kościoła. Kolejnym Rocznicom Konsekracji Kościoła przewodniczyli księża biskupi: bp Jan Wieczorek, bp Jan Bagiński, bp Antoni Adamiuk, arcbp Jan Graubner z Ołomuńca, bp Josef Hrdlička z Ołumuńca, bp Zbigniew Kraszewski z Warszawy. Dwukrotnie brał udział ambasador Czech w Polsce Pani Marketa Fialkova z mężem.
Patron Kościoła św. Jan Apostoł Ewangelista umiłowany uczeń Pana, syn Zebedeusza i Salome. Święty Jan nigdy nie zapomniał dnia, w którym poszedł za Jezusem razem z Andrzejem, Było to nad brzegiem Jordanu, gdzie usłyszał zaproszenie Mistrza: „chodźcie, a zobaczycie. Poszli i zobaczyli gdzie mieszka, i tego dnia pozostali u Niego”. Zapamiętał nawet godzinę, w której miało to miejsce, a mianowicie: „było to około dziesiątej” (J 1, 39). Według naszej rachuby czasu o czwartej po południu. Święty Jan Apostoł i Ewangelista był człowiekiem dzielnym, wielkodusznym i bezinteresownym. Odpowiedział radosnym „tak”, gdy Jezus zapytał go i jego brata Jakuba: „Czy możecie pić kielich, który ja mam pić?” (Mt 20, 22; Mk 10, 38-39). Gdy nadeszła godzina okazania tego czynnie Jan wytrwał. Nie przestraszył się gniewu wzburzonego tłumu, jak również samego wzroku Męża Boleści. On jeden poszedł za umiłowanym Mistrzem aż pod krzyż. Nie zważał na groźby Żydów. Nie mógł opuścić Jezusa. Ten ostatni czyn miłości jest wspaniałym świadectwem jego wierności. Zbawiciel wyróżnił go za to: „Oto Matka twoja” (J 19, 27) oddał mu pod opiekę Swoją Niepokalaną Matkę. Święty Jan po Zesłaniu Ducha Świętego razem z św. Piotrem nauczają w Jerozolimie a potem udaje się do Efezu. Tam kierował kościołem w Małej Azji.
Rzymianie wywieźli św. Jana na skalistą wyspę Patmos, skazując go na pewną śmierć.
W pierwszych latach panowania cesarza Trajana (98 – 117) święty Jan Apostoł i Ewangelista odszedł w pokoju do wieczności – uczeń do swojego umiłowanego Mistrza, syn do niebieskiej Matki.
Kult św. Jana Apostoła Ewangelisty zawsze był żywy w kościele katolickim. Jedna z najstarszych świątyń w Rzymie, bazylika na Lateranie poświęcona jest Zbawicielowi i świętym Janom: Chrzcicielowi i Apostołowi Ewangeliście. Św. Jan Apostoł Ewangelista najczęściej przedstawiany jest z kielichem w ręku, w którym jest zatrute wino i z orłem.
Straż Honorowa Najświętszego Serca Pana Jezusa czci św. Jana Ewangelistę jako swojego szczególnego patrona. Był, bowiem zawsze blisko Serca Bożego. Najważniejsze objawienia Serca Jezusowego: św. Gertrudzie (+1302 r.) i św. Małgorzacie Marii Alocoque ( +1690 r.) miały miejsce w święto św. Jana Apostoła i Ewangelisty.
Jako pierwszy szczególny czciciel Najśw. Maryji Panny św. Jan uważany jest za promotora kultu Matki Bożej. Jemu, bowiem Jezus powierzył Swoją Matkę. On też z wielką czcią opiekował się Nią do końca.
Święty Jan uczy nas, zatem, dwóch nabożeństw bardzo zalecanych przez Stolicę Apostolska: nabożeństwa do Serca Jezusowego i Nabożeństwa do Matki Bożej.
Święty Janie Apostole i Ewangelisto, Tyś swą głowę złożył na Jezusa Święte Serce – pomagaj nam potwierdzać naszym życiem, że Bóg Najwyższy jest miłością.
Literatura:
1.skrypt: dr. Janina Lemańska
2.Besuch mich zu Patschkau – Leo Schiller 1999 r.
3.Katalog Zabytków Sztuki w Polsce powiat Nyski wydanie z 1963 r.
4.Św. Jan Apostoł – ks. Tarzyzjusz Sinka CM
5.Twoje Imię – ks. Henryk Fros
6.Atrybut Patron Symbol – Urszula Janicka-Krzywda